Zoutindringing schut- en spuisluizen – Overzicht projecten zoutindringing door schutsluizen en aanzet Zeesluisformulering

Welke projecten zijn uitgevoerd over zoutindringing in binnenwateren en achterland als gevolg van zoutlekkage van schut- en spuisluizen? Wat hebben deze projecten ons geleerd en welke kennisvragen staan nog open? In onderstaand onderzoek zijn deze geïnventariseerd, is een aanzet gemaakt voor de Zeesluisformulering en voor de manieren waarop deze kan worden toegepast. Dit onderzoek is gedaan in 2017.

Einde functionele levensduur door zoutlekkage
Zoutindringing speelt zich af bij schut- en spuisluizen die zoet binnenwater verbinden met zout buitenwater. De mate waarin dit optreedt, hangt af van de interactie tussen het kunstwerk en beide watersystemen. Als een nat kunstwerk binnen het hoofdwatersysteem overmatige zoutindringing voorkomt, dan draagt deze bij aan het behalen van de netwerkeisen voor waterkwaliteit. Als het kunstwerk deze bijdrage niet meer naar behoren levert, dan ‘lekt’ te veel zout water naar het binnenwater en worden zoutgehalten in (delen van) het achterland te hoog. Het natte kunstwerk bereikt dan het einde van de functionele levensduur.

WANDA-Locks
Voor het gedetailleerd berekenen van de zoutindringing bij een kunstwerk, en van het effect van maatregelen hiertegen, heeft Deltares het zoutlekmodel ontwikkeld. Deze is later omgezet naar WANDA-Locks. De aansluiting hiervan op de zoutverspreidings­modellen binnen het netwerk, waarmee de te verwachten zoutgehalten in het achterland kunnen worden berekend, blijkt echter lastig. Terwijl (beperking van) de zoutindringing wél een belangrijk aandachtspunt is bij vervanging en renovatie van natte kunstwerken.

Eenvoudiger formulering: Zeesluisformulering
Binnen het Kennisprogramma Natte Kunstwerken is daarom een eenvoudiger formulering van WANDA-Locks ontwikkeld: de zogenoemde Zeesluisformulering. Deze kan de zoutindringing als gevolg van het nivelleren bij schutsluizen ook betrouwbaar berekenen. De ambitie is om deze formulering (eventueel eerst als stand alone tool) te implementeren in hydrodynamische software voor zoutverspreiding binnen netwerken, zoals D-Flow FM. (Zie ook Kennisbijdrage Handleiding stand alone tool.)

Meer lezen?
Wilt u meer lezen over dit onderzoek? Download hieronder de volledige kennisbijdrage met samenvatting en verslag.