Kwantificeren van de functionele prestatie van zoutbeheer bij schutsluizen

Zout water dat via een schutsluis bij het schutten van schepen in het zoete binnenwater terechtkomt, zorgt voor extra druk op de zoetwaterbeschikbaarheid. Met name tijdens droge periodes is dit het geval. Moet een schutsluis op de overgang van zout buitenwater en zoet binnenwater vernieuwd of nieuw gebouwd worden, dan is het dus belangrijk dat er rekening wordt gehouden met zijn zoutbeheerfunctie. Moeilijkheid daarbij is dat de prestatie-eisen aan zoutgehaltes over het algemeen niet aan een zoet-zoutsluis, maar aan het achterliggende watersysteem worden gesteld. Maar om hoeveel zout gaat het, onder welke omstandigheden? Kunnen we dat kwantificeren en daarmee dus de functionele prestatie van de schutsluis bepalen wat betreft zoutbeheer?

Twee methodes
Ja, dat kan. In dit onderzoek zijn twee methodes ontwikkeld waarmee de zoutindringing door een schutsluis en de ontstane zoutgehaltes in het zoete binnenwater voorspeld kunnen worden.

In de eerste methode – gericht op de zoutindringing door een individuele schutsluis  – gaat het om de berekening van het evenwicht tussen het zoutgehalte aan de binnenzijde van een schutsluis en de afvoer van zoet water via de schutsluis, met behulp van de Zeesluisformulering.

De tweede methode – gericht op de (verandering in) zoutconcentratie ergens in een watersysteem waar meerdere schut- en spuisluizen deel van uitmaken – maakt gebruik van het ZoutTransportmodel. Dit is een bakjesmodel dat veranderingen in het zoutgehalte op grotere afstand van de schutsluis kan kwantificeren. Deze aanpak maakt naast bakjes, ook gebruik van de Zeesluisformulering (voor schutsluizen) en van de Spuisluisformulering (voor spuisluizen).

Doorrekenen in luttele seconden
Het blijkt dat de ontwikkelde methodes goed ingezet kunnen worden om bij een vernieuwingsopgave weloverwogen keuzes te maken op het gebied van zoutbeheer bij schutsluizen. Honderden variaties in de invoerparameters kunnen namelijk in enkele seconden doorgerekend worden. Daarbij horen ook de gevolgen van in te zetten maatregelen.

Meer lezen?
Wilt u meer lezen over dit onderzoek? Download hieronder de volledige kennisbijdrage met samenvatting en verslag.